Het stereotype beeld dat heerst over filosofie is zeer hardnekkig: oude mannen die onder het genot van een whisky discussiëren over de denkbeelden van diverse filosofen met als kernvraag tot welke stromingen of –ismen de betrokken filosofen behoren. Op zijn best vindt men dat dan zweverig, op zijn slechtst ronduit nutteloos. Gelukkig heeft filosofie een veel groter toepassingsgebied dan het bovenstaande.
Veel filosofen hebben hun teksten geschreven uit verlangen naar een mooiere (betere) wereld. Hun verhandelingen gaan over hoe een maatschappij handiger ingericht zou kunnen worden of hoe de mens zijn gedrag en houding kan zuiveren opdat er meer harmonie in de wereld ontstaat. In dit licht bezien is de filosofie niets minder dan een instrument dat de mens helpt meer harmonie in zichzelf en in de interactie met zijn medemens te vinden.
Als we filosofie zo bekijken lijken we eigenlijk allemaal op filosofen: we hebben allemaal meningen over hoe de wereld beter kan en hoe wijzelf (maar meestal anderen) zouden kunnen verfijnen in onze (hun) omgang met de medemens. Wat een filosoof tot een filosoof maakt is de liefde.
Liefde
De letterlijke betekenis van filosofie in liefde voor wijsheid. De wijsheid bestaat eruit dat de kennis niet theoretisch is maar doorleefd: de filosoof heeft zijn denkbeelden getoetst aan de praktijk en ze zo diepgaand onderzocht. Hij is nieuwsgiering naar de mysteries van het leven en maakt bij de ontdekkingstocht naar die mysteries gebruik van de filosofie. Hij is nieuwsgierig, en onderzoekt niet alleen zijn denkbeelden maar tegelijkertijd daarmee ook zichzelf. En in zijn liefde voor wijsheid is hij daarbij meedogenloos voor zijn ego. Dat is het verschil tussen de filosoof en de mens die gewoon een mening heeft.
Als we filosofie zo gebruiken wordt het een uitermate krachtig instrument dat ons kan helpen in de transitie van een egogericht bestaan naar een bestaan dat gericht is op harmonie in de gehele schepping. Dat maakt filosofie in de huidige tijd onmisbaar.
Geef een reactie